
Een blije Mr Charles in Hsipaw - Myanmar
- Brother Louis
De busrit van Yangon naar Mandalay viel alles mee. Bij de aanschaf van het busticket in Yangon wees de goedlachse verkoper naar een poster waarop de bus stond waarmee ik naar Mandalay zou reizen. Meestal heeft dat een hoog reisgids-gehalte. Lees: de plaatjes zijn van 10 jaar geleden toen alles nog spik en span/nieuw etc. was. Ik had me dus ingesteld op een afgetrapt vehikel waarvan de stoelen of niet naar achter konden, of niet meer naar voren. De bus was echter nog in bijzonder goede staat en ook de weg van Yangon naar Mandalay was voor lokale begrippen "dik in orde".
Met de bus van Yangon naar Mandalay
Busreizen in de meeste Aziatische landen gaan altijd gepaard met flink wat karaoke of ander muzikaal geweld. De busrit van Yangon naar Mandalay was daar geen uitzondering op. Anderzijds verdwijnt 100% van het geld dat je betaalt voor je treinticket in de diepe zakken van het militaire regime. Bij bustickets is dat gelukkig een stuk minder omdat dat geen staatsbedrijven zijn.
Wat dat betreft heb je er dan snel wat extra karaokepret voor over. Voor het geval de bus te licht zou zijn en zou opstijgen waren er twee maatregelen genomen:
- Men reed niet sneller dan 70 kilometer per uur
- Het volledige bagageruim werd vol geladen met zware vrachtwagenonderdelen
En omdat dat ruim dus al vol zat, werden alle balen rijst, dozen fruit en rugzakken automatisch in het passagiers gedeelte opgeborgen in de spaarzame hoekjes en gaatjes die nog over waren. Met enige creativiteit paste alles ook nog. Ik mocht blij zijn dat me geen stoel op de één na achterste rij was toebedeeld.
Die stoelen konden niet meer naar achter door de hoeveelheid cargo die daar achter opgestapel lag. En een en ander zag er bepaald niet stabiel uit. Zeker in Myanmar met de medische voorzieningen van een klein Gallisch dorpje uit het jaar 300 voor Christus wil je geen vrachtwagen onderdelen in je nek krijgen
Als toerist blijf je in een land als Myanmar nog altijd een attractie op zich. Iedereen kijkt je aan, en bij ieder vriendelijk knikje krijg je een veelvoud aan glimlachten terug. Dat merkten we weer toen we rond een uur of 22:00 uur bij een rits wegrestaurants stopten om te eten. Wat een lieve mensen zijn die mensen in Myanmar toch!
En na wat heen en weer geduw 's nachts in de bus met mijn veel te dikke buurman die eigenlijk beter twee stoelen had kunnen reserveren, kwamen we aan in Mandalay. Na wat heen en weer geloop koos ik voor het Royal Guesthouse. Iets minder royaal dan de naam doet vermoeden maar wel een kamer met wel twee ramen, twee bedden en zelfs een heuse bank in m'n slaapkamer. By far de beste kamer van deze reis tot nu toe. En dat voor $ 10!
Met de trein naar Hsipaw
Inmiddels zit in in Hsipaw een klein dorpje in Shan State, een provincie ten noordoosten van Mandalay. Hsipaw kun je op twee manieren bereiken. En omdat ik genoeg bussen had gezien, koos ik voor de trein.
Het kopen van een treinticket naar Hsipaw ging gelukkig een stuk makkelijker dan hoe me dat afging tijdens mijn reis door India in 2008. Uit de 20 loketten met enkel Birmese tekense erboven, leek het een soort loterij te gaan woren welk loket het juiste was.
Maar met wat hulp vond ik uiteindelijk het juiste loket. Het speciale loket om "first class" treintickets naar Hsipaw en Lashio. De trein bleek om 4:00 uur 's ochtends te vertrekken. Maar een doorgewinterde backpacker maak je de pis niet lauw met zo'n vertrektijd *kuch*.
Voor de deur van mijn guesthouse in Mandalay maakte ik een deal met een Trishaw eigenaar (een Trishaw is fiets met een zijspan ernaast). De bestuurder zou me die komende nacht om 3:15 uur op komen pikken. "Ja, ja, ja!!" hij zou er echt 100% zeker zijn, verzekerde hij mij.
Je voelt hem al aankomen; die fietskoning lag waarschijnlijk nog fijntjes hout te zagen toen ondergetekende al tijgerend over de in de lobby slapende familie naar buiten kwam. Niemand te bekennen! Er was überhaupt niemand op straat te bekennen. Dat is toch even anders dan een stad als Bangkok of Ho Chi Minh City waar het leven 24/7 door gaat.
Gelukkig kwam ik ondanks dit onchristelijke tijdstip op een hoofdstraat toch wat Trishaws tegen die me voor een zacht prijsje naar het station konden fietsen. En daar kwam ik gelukkig net op tijd aan.
Deutsche gründlichkeit in een Birmese trein
De trein vertrok namelijk stipt om 4:00 uur naar Hsipaw. De groep aanwezigen in de trein bestond, zoals gebruikelijk bij veel vervoersmiddelen in Azië, uit een bonte verzameling van kleurrijke geklede types, families, kinderen, dieren, eten en voorraden voor stations waar we langs zouden komen.
Ik had de mazzel dat er niemand naast me op de smalle bank waardoor ik mijn tot nu toe korte nachtrust nog wat kon verlengen. Van die nachtrust kwam niet veel terecht. Want na een paar stations stapten een luid kakelende groep Nederlanders. Wat mij wel niet bezielde om in mijn eentje hier te reizen vroeg één van de dames me. "Das toch hartstikke raar, dat zou ik niet kunnen, ik heb iemand nodig om tegen aan te zeuren" zei ze. "Ik hou niet van zeurkousen" was mijn antwoord waarmee het gekakel was opgelost *LOL*!
De groep inclusief zeurkous bleken overigens best mee te vallen hoor, en ik ook hèhè. Onderweg reden we nog over de enorme Gokteik spoorbrug. Toen deze brug in 1900 door Amerikanen werd gebouwd, was het de grootste spoorbrug ter wereld. Het is nu nog altijd de hoogste brug van Myanmar. Schuddend reden we zachtjes over het enorme gevaarte van piepend en krakend metaal. Doodeng, wel gaaf om overheen gereden te hebben!
Ruim voor Hsipaw had de groep het veld alweer geruimd, ze gingen maar een paar uurtje met de trein. En na een uur of wat verder, mocht ik ook eindelijk uit het schuddende dieseldamp-uitproestende-monster stappen. In Hsipaw hangt een erg gemoedelijke sfeer. Na wat links en rechts gelopen te zijn had ik geen idee meer waar ik was maar een scooter met daarop 3 mensen bracht me wel even naar Mr. Charles Guesthouse waar ik naartoe wilde. Daar een kamertje geboekt met zelfs een ligbad (m'n eerste ligbad in jaren volgens mij!) én warm water, een redelijk unieke combi, zeker in dit gebied. Maar na een lange treinrit en veel stof wilde ik mezelf even lekker in de watten leggen.
Stukje historie in Hsipaw
Vanmorgen heb ik het voormalig paleis van de laatste Shan prins bezocht. In 1962 is deze man opgepakt door het militaire regime. Hij zou een zeer belangrijke functie krijgen bij de eerste verkiezingen sinds de onafhankelijkheid van Myanmar in 1949. Dat werd voorkomen door het militaire regime. Hij verdween en is nooit meer gevonden.
Zijn Oostenrijkse vrouw schreef een boek over de hele toestand. Ze heeft jaren geprobeerd bij het militaire bewind, dat na de verkiezingen de macht overnam, te achterhalen wat er met hem gebeurd is. Onofficieel heeft ze gehoord dat hij vermoord is.
Het boek heb ik een paar jaar geleden gelezen, erg aangrijpend. Het paleis wordt inmiddels bewoond door een neef van de prins, Mr. Donald. Hij is vijf jaar geleden de bak in geslingerd omdat hij toeristen het paleis liet zien en daar geen "guiding license" had. In totaal kreeg hij 13 jaar gevangenisstraf aan de broek.
Vorig jaar is hij na vier jaar vrijgelaten onder voorwaarden dat hij zich rustig houdt en geen contact met toeristen meer heeft. Het verbaasde me dan ook dat een jong ventje bij het hek om me af kwam lopen en aanbood zijn oma, de vrouw van Mr. Donald te halen.
Zolang het gesprek kort is en het bij het hek gebeurd is bleek het ok te zijn. Er blijken veel Nederlanders te komen. Ze hebben meestal allemaal het boek gelezen. Door de Nederlanders was ze onder meer ook bekend met Prins Willem Alexander en ze vroeg me wat ik deed voor de kost.
Internet Marketing zei haar niet zoveel. Google kende ze wel. Ze gebruikt af en toe internet. Maar hoe treinkaartjes dan bijvoorbeeld via internet betaald en gedistribueerd werden, dat verdiende wat uitleg. Ze was juist zo geïnteresseerd in dit soort westerse zaken. Zodat ze weet wat er buiten Myanmar gebeurd.
Aung San Suu Kyi vrij!
's Avonds bij thuiskomst bij het Mr. Charles Guesthouse kwam een überblije stokoude Mr. Charles met open armen op me aflopen. Die ochtend hadden we al even zitten praten over de op handen zijnde vrijlating van Aung San Suu Kyi, de oppositieleidster van de NLD en tevens winnares van de Nobelprijs voor de Vrede in 1991.
Sinds 2003 heeft zij bijna onafgebroken in de gevangenis gezeten of onder huisarrest gestaan. Gisterenmorgen was de stemming nog sceptisch omdat er nog geen nieuws was. Maar bij thuiskomst had Mr. Charles net gehoord dat ze vrij gelaten was. Samen met de familie heb ik naar in Myanmar illegale beelden gekeken.
Deze beelden worden door het militaire regime niet in Myanmar uitgezonden. Ze werden wel door een Brise reporter per sateliet naar Bangkok gezonden en de wereld in geslingerd. Mr. Charles bleek een satelietschotel op de zwarte markt gevonden te hebben. Dat is in een dorpje als Hsipaw een stuk makkelijker. Veel handelsverkeer tussen China en Mandalay rijdt door Hsipaw.
Officieel dien je je schotel aan te melden bij de local authorities. Daar wordt deze dan geregistreerd en vervolgens betaal je $ 450 belasting per jaar wat een godsvermogen hier is. Een normaal gezin of klein bedrijf in Myanmar kan dat niet betalen.
Op het nieuws zag Aung San Suu Kyi er goed en gezond uit. Het maakte veel emotie los bij de mensen om me heen. Geen idee of de beelden Nederland ook bereikt hebben, maar ik vermoed van wel. Verder is het rustig in Hsipaw gebleven. Volgens Mr. Charles heerst er een opgelaten bestemming onder het volk maar daar laten ze weinig van merken. Ondanks de vrijlating zijn veel mensen nog altijd bang om opgepakt te worden.
In Yangon schijnt er wel feest gevierd te worden. Volgens Mr. Charles is een en ander lastig en controversieel. Iedereen is hartstikke blij dat ze vrij is. Er wordt ook iets meer door het volk gepraat over politiek sinds de verkiezingen. Generaal Than Shwe, de leider van dit land gaat als het goed is met pensioen en treed terug als staatshoofd.
Achter de schermen zal hij nog wel aan de touwtjes blijven trekken naar verwachting, maar er zijn aanwijzingen dat het regime wellicht wil samenwerken met Aung San Suu Kyi. De keerzijde is dat de wet onlangs is aangepast waardoor Aung San Suu Kyi geen staatshoofd meer zou kunnen worden. Tevens is haar politieke partij, de NLD, door de junta ontbonden. Dus ja, je bent vrij, maar je politieke instrument bestaat niet meer. Een keurig geregiseerde wassen neus dus. Maar de hoop onder het volk bijft.